بریده‌هایی از کتاب استانبولچی

تنهایی حل کردن یک مسئله آدم را بزرگ می‌کند و دوتایی حل کردنش آدم‌ها را به هم نزدیک.

بیش از نیمی از مردم ترکیه حجاب دارند و پای‌بندی به مذهب و شرعیات؛ مردمی که سبک زندگی‌شان در سریال‌های ترکی جایی ندارد.

شرف الناسیم اویان گوزَل عباسیم اویان

اما قهوه اولین و معروف‌ترین چیزی بود که اروپایی‌ها را دنبال متد ترکی کشاند. آن‌ها طرز درست کردن قهوه و سرو کردن با فنجان‌های چینی و دستمال‌های گلدوزی‌شده را از عثمانی‌ها تقلید می‌کردند. این ماجرا آن‌قدر جدّی بود که برخی مسیحی‌های سفت‌وسخت قهوه نمی‌خوردند؛ چون نمی‌خواستند به مسلمانان شبیه شوند!

راستش، ما تاریخ را روایت نمی‌کنیم. ما تنها تاریخی را که اروپاییان روایت کرده‌اند تکرار می‌کنیم. برای همین است که دربارهٔ نسل‌کشی ارمنیان طی جنگ جهانی اول فراوان گفته و شنیده شده، ولی هیچ‌وقت از نسل‌کشی مسلمانان بالکان حرفی زده نشده.

بزرگی این حرف را می‌زد؛ می‌گفت در زندگی اینکه دو تا آدم فقط همدیگر را دوست داشته باشند کافی نیست، باید هر دو عاشقِ عشقی بزرگ‌تر باشند. عشق بزرگ‌تر است که عشق‌های کوچک ما را کنار هم نگه می‌دارد. ناملایمات شاید عشق‌های کوچک آدم‌ها به همدیگر را جریحه‌دار کند؛ ولی به عشق‌های بزرگ آسیبی نمی‌زند. قلمهٔ محبت تازه‌جوانه‌زدهٔ ما باید به ساقهٔ ریشه‌دار محبت حسین پیوند زده می‌شد تا سر پا بماند.

«یک فنجان قهوه یادآور چهل سال خاطره است.» این رایج‌ترین مثلی است که ترک‌ها دربارهٔ قهوه می‌گویند که خیلی به دلم می‌نشیند. اما ارادتی را که ترک‌های استانبول به قهوه دارند من با همان شدت و حدّت به چای دارم!

فکر کنید روزنامهٔ گاردین آمار داده شیلی، در آن سر دنیا، رکورد خرید بیشترین تعداد سریال را از ترکیه دارد!

ترکیه در صنعت سریال‌سازی یکه‌تازی می‌کند. (البته امریکا را باید کنار بگذاریم.) فرش دستبافت و پستهٔ ایران را در جیبش گذاشته و همین‌طور پیش برود، درآمد صنعت نه‌چندان پُرقدمت سریال‌سازی‌اش از درآمد نفتی ما بالا می‌زند!

رجب طیب اردوغان دیگر ادامه‌دهندهٔ راه آتاتورک نیست. آتاتورک دوران عثمانی را دوران سیاهی و ضعف و عقب‌ماندگی می‌خواند و همهٔ نگاهش به سمت سکولار غرب بود. اردوغان ولی با نوعثمانی‌گری می‌خواهد ترکیه را به روزهای اوج امپراتوری‌شان برگرداند؛ به دوران قبل از جمهوریت آتاتورک و آن هم نه دوران پادشاهان متأخر، که رو به غرب آورده بودند، دورانی که عثمانیان با اسلامشان در اوج بودند.